Пренџова: Стихови за родовата рамноправност и за освестување на жените!
Македонија годинава за првпат ќе учествува на Меѓународниот саем на книгата во Варшава, Полска, што ќе се одржи од 17 до 21 мај. Националната и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“, на македонскиот штанд ќе изложи околу 300 изданија од областа на книжевноста, културата и уметноста, избрани публикации од капиталните издавачки проекти „135 тома македонска книжевност“ (во оригинал и на англиски јазик) и антологии на македонската книжевност, преведени на шест странски јазици (руски, француски, германски, шпански, кинески и арапски).
По тој повод ЦИВИЛ Медиа разговараше со Елена Пренџова, една од авторките која ќе се претстави со специјално подготвена и отпечатена брошура на полски јазик која содржи био-библиографски податоци и избор од неколку песни, во препев на полски.
„Секое учество на настан поврзан со областа во која работи е значаен за сите уметници, особено ако е интернационален и се одржува во странство. За уметникот/цата тоа подразбира дека неговата/нејзината уметност е вреднувана, прифатена од реципиентките и реципиентите, но и дека се смета доволно репрезентативна за националната уметност, односно, книжевност. Чувството истовремено е и комплимент, и награда, и чествување. Радост, секако… Можноста за јавно претставување е круцијална за секоја личност што се занимава со уметност, бидејќи, вистинската уметност, колку и да се чува како ембрион во мајчина утроба, како бубреже во лој, кога-тогаш, на крајот, сепак, ќе излезе од својот заштитен кожурец. Впрочем, меѓу другото, она што ја дефинира уметноста е и пукањето на балонот на интимноста и навлегувањето во сферата на јавното и достапното“, ни изјави Пренџова, осврнувајќи се на тоа што за неа претставува учеството на ваков меѓународен саем.
На прашањето која е пораката која таа ја испраќа со своите дела, Пренџова за ЦИВИЛ Медиа, изјави:„Уметноста не мора да има порака. Некогаш е сосема доволно, па и пожелно, да биде ‘уметност заради уметност’. Мојот домен е исклучиво поезијата, со многу мали и ограничени исклучоци на есеистичко-теоретски текстови и препеви. Поезијата, во споредба со останатите уметности, повеќе тежнее кон рефлексивност, емоционално празнење, емоционална и ментална катарза. Затоа, таа повеќе е животно-филозофски став и душевна рефлексија, отколку дидактичко-памфлетско пренесување порака. Повеќе поставува прашања, отколку што дава одговори; повеќе дава насоки за размислување и поттикнува размислување, отколку што нуди конкретни и конечни пораки; повеќе служи како мевлем за душата, отколку како билборд со јасно утврдени пораки; повеќе е интровертно насочена, кон anima-та, отколку екстровертно, кон mente-то. Затоа и немам конечна порака што сакам да ја испратам. Повеќе би сакала да го привлечам вниманието и да поттикнам размислување на одредени општествено-социјални теми, најчесто поврзани со родовата рамноправност, еманципацијата и родовото освестување на жените и генерално положбата на жените во општеството. Или, едноставно, моите стихови да бидат метафизичка утеха за некоја моментална емоционално-душевна состојба.“
Покрај Пренџова, на саемот ќе биде претставено и творештвото на Николина Андова-Шопова, Јулијана Величковска, Владимир Илиевски, Владимир Јанковски, Вера Калин, Стефан Марковски, Марта Маркоска, Владимир Мартиновски, Никола Маџиров, Марина Мијаковска, Блаже Миневски, Давор Стојановски и Јовица Тасевски-Етернијан.
Централниот настан ќе биде Македонскиот ден – во сабота, 20 мај, во главната сала за промоции, а на кој ќе биде претставена современата македонска поезија и проза, со настап на авторите Блаже Миневски, Јовица Тасевски-Етернијан и Владимир Илиевски.
Овој настан НУБ го организира заедно со Амбасадата на Република Македонија во Варшава.
Меѓународниот саем на книгата во Варшава е еден од најголемите во овој дел на Европа. Оваа година ќе учествуваат околу 800 издавачи од 32 држави од пет континенти, а земја – почесен гостин ќе биде Германија.
М. Теговска